Bệnh tiểu đường thai kỳ được chia thành 2 loại: Bệnh tiểu đường tuýp 1 và bệnh tiểu đường tuýp 2. Bệnh xuất hiện trong suốt thời kỳ mang thai và thường chấm dứt sau khi em bé chào đời.

Tuy nhiên vẫn có nhiều trường hợp bệnh không chấm dứt sau khi mang thai mà người mẹ lại mắc tiểu đường tuýp 2.

Vậy nguyên nhân dẫn đến tiểu đường thai kỳ là gì? Mắc bệnh tiểu đường trong khi mang thai có nguy hiểm không? Hãy cùng TassCare tìm hiểu qua bài viết.

Bệnh tiểu đường thai kỳ có nguy hiểm không?

Chứng tiểu đường khi mang thai xảy ra trên thai phụ, đây là biến chứng phổ biến nhất trong quá trình mang thai. May mắn thay, bệnh tiểu đường thai kỳ cũng là biến chứng dễ đối phó nhất.

Nếu mẹ bị tiểu đường khi mang thai nhưng không thực hiện xét nghiệm đường huyết hoặc không kiểm soát tốt đường huyết sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho cả mẹ và bé:

• Lượng đường máu của thai nhi quá thấp: Bác sĩ sẽ lấy máu từ gót chân em bé mới sinh để xét nghiệm đường huyết. Mẹ cần cho bé bú càng sớm càng tốt để ngăn ngừa hạ đường huyết và các biến chứng nghiêm trọng khác như co giật, hôn mê hay tổn thương não.
• Bé thừa cân: Mẹ bị tiểu đường thai kỳ làm tăng nguy cơ em bé bị chứng “macrosomic” và thường sẽ phải sinh mổ do bé quá to. Nếu sinh thường, nhiều khả năng em bé sẽ bị gãy xương hoặc tổn thương dây thần kinh. Những em bé này còn có nhiều khả năng bị béo phì khi trưởng thành.
• Dị tật bẩm sinh: Em bé có nguy cơ mắc các bệnh về hô hấp, vàng da, đa hồng cầu, giảm canxi máu và chức năng tim bị ảnh hưởng.
• Sinh non hoặc thai lưu: Một số nghiên cứu cho thấy mối liên hệ giữa bệnh tiểu đường khi mang thai với sự gia tăng nguy cơ thai chết lưu trong 2 tháng cuối thai kỳ nếu không được kiểm soát trong suốt quá trình mang thai.
• Tiền sản giật: Những thai phụ bị chứng béo phì hoặc tiểu đường khi mang thai không được kiểm soát tốt thường đối mặt với nguy cơ bị tiền sản giật rất cao.

Tuy nhiên, nếu mẹ đã làm xét nghiệm dung nạp đường huyết và xác định tình trạng bệnh lý, nếu mẹ biết cách kiểm soát tốt lượng đường trong máu bằng một chế độ ăn uống hợp lý, tập thể dục, và nếu cần thiết thì sử dụng thêm thuốc hỗ trợ thì mẹ bị tiểu đường vẫn hoàn toàn có thể mang thai và hạ sinh em bé một cách khỏe mạnh.

Nguyên nhân đẫn dến tiểu đường thai kỳ

Khi bạn mang thai, nội tiết thay đổi khiến cho các tế bào kém đáp ứng với insulin. Đối với phần đông các mẹ bầu thì đây không phải là vấn đề nghiêm trọng vì khi cơ thể cần bổ sung insulin, tuyến tụy sẽ tiết đủ.

Tuy nhiên, nếu tuyến tụy của bạn không theo kịp nhu cầu tăng insulin trong thời gian mang thai thì lượng đường trong máu sẽ lên cao dẫn đến bệnh tiểu đường khi mang thai (tiểu đường thai kỳ).

Với hầu hết các phụ nữ mang thai, tiểu đường thai kỳ sẽ tự hết sau khi bạn sinh em bé nhưng một số mẹ có nguy cơ tái phát bệnh ở lần mang thai sau và làm tăng nguy cơ phát triển thành bệnh tiểu đường type 2 cao gấp 7 lần so với những người không mắc tiểu đường thai kỳ.

Khi nào mẹ cần xét nghiệm đường huyết thai kỳ?

Tiểu đường thai kỳ có vài triệu chứng điển hình nhưng ít khi mẹ bầu để tâm và cũng rất dễ nhầm lẫn với các dấu hiệu thai kỳ khác. Đó là lý do vì sao các mẹ bầu cần làm xét nghiệm dung nạp đường huyết khi mang thai trong khoảng tuần 24-28 của thai kỳ.

Nếu thai phụ thuộc nhóm nguy cơ cao đối với tiểu đường hoặc đang có những dấu hiệu như có đường trong nước tiểu, bác sĩ có thể chỉ định bạn làm xét nghiệm thử glucose trước tuần thứ 24 của thai kỳ. Nếu kết quả là bình thường, bạn sẽ được tầm soát một lần nữa vào tuần 24 đến 28.

Những phụ nữ có nguy cơ bị mắc tiểu đường thai kì

Bất cứ phụ nữ nào cũng có thể bị mắc tiểu đường thai kỳ nhưng phụ nữ có nguy cơ cao mắc phải nếu như:

• Chỉ số cơ thể BMI trên 30 – sử dụng cách tính chỉ số cân nặng để cho ra kết quả BMI.
• Các mẹ đã từng sinh con nặng khoảng 4,5kg hoặc nặng hơn.
• Bị tiểu đường thai kỳ trong lần mang thai trước.
• Tiền sử gia đình có người mắc bệnh tiểu đường loại 2.
• Phụ nữ bị quá cân, béo phì cả trước và khi đang mang thai.

Dấu hiệu mẹ bầu bị tiểu đường thai kì

–  Luôn khát nước đến khô họng: Nếu mẹ bầu nhận thấy mình có cảm giác khô miệng và muốn uống nước nhiều hơn bình thuờng thì cần phải đi kiểm tra ngay bởi đây là một trong những dấu hiệu cho thấy bạn đang có nguy cơ bị tiểu đường thai kì.

–  Buồn tiểu liên tục: Đi tiểu liên tục là một hiện tượng bình thường xảy ra trong suốt thời kì mang thai nên nhiều mẹ bầu không mấy để tâm đến vấn đề này. Tuy nhiên, các chuyên gia cho biết tiểu đường thai kỳ cũng có thể gây nên tình trạng đi tiểu thường xuyên bởi khi lượng glucose không được chuyển hóa hết và tồn đọng trong máu, thận sẽ “phản ứng” bằng cách xả vào nước tiểu. Vì thế mẹ bầu cần chia sẻ thông tin này với chuyên gia chăm sóc sức khỏe.

–  Mệt mỏi đến kiệt sức: Nếu trong thời gian mang thai, mẹ bầu nhận thấy tình trạng mệt mỏi của mình ngày càng gia tăng, đồng thời luôn thở dốc sau mỗi bữa ăn thì cần nghĩ ngay đến bệnh tiểu đường thai kì.

–  Xuất hiện nhiều tưa lưỡi: Tưa lưỡi xuất hiện dày, liên tục là biểu hiện của việc cơ thể thừa đường. Khi mắc tiểu đường thai kỳ, lượng đường thừa trong cơ thể là nguồn nuôi dưỡng cho nấm candida sinh sôi, dẫn tới hình thành tưa.

Quy trình xét nghiệm tiểu đường dành cho bà bầu

Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ là một trong những xét nghiệm máu khi mang thai cần thiết nhất đối với mẹ bầu và thai nhi. Quy trình xét nghiệm đường huyết này cũng rất đơn giản, đặc biệt khi mẹ là một người thích ăn ngọt.

Trước khi lấy máu để kiểm tra, chuyên viên xét nghiệm sẽ cho mẹ uống một ly nước glucose rất ngọt (50 gram glucose), thường có vị giống như soda (chúng có thể có vị cam, cola hay chanh), một số nơi còn ướp lạnh cho mẹ nữa; mẹ cũng không cần phải nhịn ăn trước khi thử máu.

Khi thực hiện xét nghiệm đường huyết, đa số các mẹ đều uống một hơi hết ly nước này và không gặp phải vấn đề hay tác dụng phụ gì cả; một số ít, đặc biệt là những người không thích uống nước ngọt, có thể cảm thấy hơi buồn nôn sau đó.

Sau khi uống, mẹ sẽ đợi trong khoảng thời gian một tiếng (thời gian khá dài nên mẹ có thể mang theo gì đó để đọc nhé), và mẫu máu sẽ được lấy từ cánh tay của mẹ để kiểm tra mức độ đường trong máu. Nó sẽ cho ta thấy được mức độ hiệu quả mà cơ thể mẹ xử lý đường. Kết quả xét nghiệm đường huyết thai kỳ sẽ có trong khoảng một vài ngày.

Nếu việc xét nghiệm đường huyết thai kỳ cho kết quả cao, điều này đồng nghĩa là có thể mẹ chưa tiết đủ lượng insulin để chuyển hóa đường trong máu. Và do đó mẹ phải thực hiện tiếp một bước xét nghiệm nữa gọi là nghiệm pháp dung nạp glucose (xét nghiệm dung nạp đường khi mang thai).

Đây chính là bước kiểm tra để chẩn đoán xem mẹ có bị chứng tiểu đường khi mang thai hay không. Quá trình này sẽ kéo dài trong 3 giờ đồng hồ và mẹ không được ăn bất cứ thứ gì trước khi tiến hành; lượng glucose mà mẹ dung nạp vào cơ thể cũng sẽ cao hơn lần trước.

Cách đọc kết quả xét nghiệm tiểu đường thai kỳ

Mỗi bác sĩ sẽ sử dụng các tiêu chuẩn khác nhau để xác định xem đường huyết của mẹ có quá cao không.

Một số sẽ test đường trong thai kỳ theo chuẩn, nếu lượng đường trong máu sau một giờ của mẹ là 140 miligam glucose/1 decilít huyết tương (mg/dL) hoặc nhiều hơn, mẹ cần phải thực hiện xét nghiệm dung nạp glucose. Một số bác sĩ khác đặt chuẩn là 130 mg/dL để sàng lọc được nhiều phụ nữ có thể có tiểu đường thai kỳ hơn, mặc dù theo chuẩn này sẽ ít có trường hợp dương tính hơn.

Nếu lượng đường trong máu của mẹ cao hơn 200 mg/dL, hầu hết các bác sĩ sẽ kết luận mẹ bị tiểu đường và mẹ sẽ không cần làm xét nghiệm dung nạp glucose nữa. Nhưng nếu kết quả xét nghiệm đường huyết thai kỳ là bất kỳ điểm số nào giữa 140 và 200, mẹ sẽ phải đi xét nghiệm dung nạp glucose để có một chẩn đoán chính xác.

Xét nghiệm đường huyết hết bao nhiêu tiền?

Thật khó để giải đáp chính xác cho bạn rằng xét nghiệm đường huyết hết bao nhiêu tiền, vì cơ bản điều này phụ thuộc vào cơ sở y tế bạn thực hiện xét nghiệm.

Thông thường, chi phí cho xét nghiệm tiểu đường bao gồm xét nghiệm đường huyết và đường niệu, HbA1C là 135 000 đồng hoặc chi phí có thể giao động từ 300 000 đến 700 000 đồng tùy theo cơ sở y tế, vì mỗi nơi có một phương pháp và dịch vụ khám khác nhau.