Bị tiểu đường thai kỳ nên ăn gì mà vẫn đảm bảo dinh dưỡng cho mẹ và thai nhi là câu hỏi lớn được nhiều mẹ đặc biệt quan tâm khi không may mắc phải căn bệnh này. Bởi nếu không kiểm soát được lượng đường trong máu sẽ gây ra những biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi! Cùng tìm hiểu mẹ bầu bị tiểu đường nên ăn gì và không nên ăn gì để có sự lựa chọn hiệu quả nhất cho sức khỏe!

Xem thêm:

• Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ hết bao nhiêu tiền?
• Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ ở đâu?

Nguyên tắc ăn uống cơ bản dành cho phụ nữ bị tiểu đường thai kỳ

Tiểu đường thai kỳ xuất hiện khi lượng đường trong máu ở đối tượng phụ nữ mang thai tăng cao, phổ biến ở tuần thai thứ 24 – 28. Điều này không tốt cho cả mẹ và bé. Mặc dù lượng đường có thể trở lại bình thường sau khi sinh nhưng bệnh cũng có thể tiến triển và chuyển biến nghiêm trọng hơn nếu thai phụ không có biện pháp quản lý đường huyết thích hợp.

Một chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh có thể giúp kiểm soát tốt triệu chứng tiểu đường. Chế độ ăn uống của các bà bầu bị tiểu đường thai kỳ nên có đủ protein, chất béo và hỗn hợp carbohydrate (tuy nhiên cần cân đối ở mức vừa phải). Tiêu thụ quá nhiều hợp carbs có thể khiến đường huyết tăng đột biến.

Nhìn chung, phụ nữ bị tiểu đường thai kỳ cần chú ý nguyên tắc ăn uống cơ bản sau đây:

• Bổ sung nhiều đạm trong khẩu phần ăn hằng ngày.
• Giới hạn chất bột đường.
• Khẩu phần ăn chỉ nên chứa dưới 30% chất béo.
• Bổ sung rau quả, trái cây và thực phẩm giàu chất xơ.
• Hạn chế dùng đồ ăn chế biến sẵn.
• Chia nhỏ bữa chính thành nhiều bữa phụ để hỗ trợ hoạt động của hệ tiêu hóa và giảm sự sản sinh insulin.

​

Bệnh tiểu đường thai kỳ nên ăn gì?

Như đã phân tích, nhưng mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ nên ăn những loại sau đây

Ăn thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp

Lựa chọn thực phẩm có tải lượng đường huyết thấp là một chọn lựa thông minh đối với bệnh nhân bị tiểu đường thai kỳ. Thông thường, người bị tiểu đường thai kỳ nên chọn thực phẩm cố chỉ số đường huyết trung bình – nhỏ (<69 GI).

Thực phẩm có lượng đường huyết thấp gồm có:

• Rau không tinh bột
• 100% bánh mì và ngũ cốc nguyên hạt
• Rau chứa tinh bột như đậu Hà Lan, cà rốt.
• Đậu, đậu lăng, đậu xanh.
• Một số loại trái cây như bưởi, táo, cam, đào, lê

Những loại thực phẩm này có chỉ số GI thấp nên đường giải phóng từ từ vào máu, giúp ổn định nồng độ đường trong máu.

Kiểm soát thực phẩm chứa nhiều tinh bột

Năng lượng do tinh bột cung cấp chiếm đến 60% tổng năng lượng cơ thể cần (số liệu có thể thay đổi tùy thuộc vào mức độ hoạt động thể lực, cần nặng trung bình). Tuy nhiên, ăn nhiều tinh bột khiến lượng đường trong máu tăng cao. Do đó, bệnh nhân tiểu đường nên cân nhắc chọn lựa nguồn cung cấp tinh bột phù hợp để đảm bảo đáp ứng nhu cầu năng lượng của cơ thể nhưng cũng hạn chế tối đa nguy cơ tăng đường huyết.

Phụ nữ mang thai nên bổ sung các loại tinh bột phức hợp có trong gạo lứt, khoai củ và hạn chế thực phẩm chứa carbs tinh chế như bánh mì trắng, gạo trắng.

Ngoài ra, bạn cũng nên điều chỉnh tinh bột trong khẩu phần ăn để điều chỉnh đường huyết, cụ thể:

• Kết hợp tinh bột với protein, chất béo lành mạnh.
• Không ăn nhiều tinh bột cùng một lúc,
• Sử dụng protein lành mạnh

Bổ sung protein cùng với tinh bột, hoặc lựa chọn thực phẩm giàu tinh bột và protein giúp cân bằng lượng đường trong máu. Phụ nữ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ nên cố gắng ăn thực phẩm nạc, giàu protein, chẳng hạn như: thịt cá, gà, trứng, đậu hũ, đậu…

Bổ sung chất xơ trong rau xanh, hoa quả tươi

Chất xơ là thành phần dinh dưỡng không thể thiếu trong khẩu phần ăn hằng ngày. Bổ sung nhiều chất xơ giúp hỗ trợ sức khỏe đường ruột, kiểm soát cân nặng. Ngoài ra, ăn nhiều chất xơ còn giúp quá trình tiêu hóa và hấp thu thức ăn diễn ra lâu hơn, nhờ vậy có thể duy trì lượng đường huyết ở mức vừa phải.

Bạn có thể bổ sung chất xơ cho cơ thể bằng cách ăn nhiều rau xanh như cải, xà lách, củ dền, cây họ đậu…; Một số loại hoa quả như cam, việt quất, dâu tây, bưởi, ổi… cũng được khuyến khích vì chứa ít carbs. Tuy nhiên, bạn chỉ nên ăn một số loại trái cây có chỉ số đường huyết (GI) thấp và ăn lượng vừa phải để không làm tăng lượng đường trong máu.

Thực phẩm chứa chất béo không bão hòa

Chất béo không bão hòa cũng là một phần của bất kỳ chế độ ăn uống lành mạnh. Một số loại thực phẩm chứa chất béo không bão hòa tốt cho phụ nữ bị tiểu đường thai kỳ bao gồm:

• Dầu oliu, dầu lạc
• Cá ngừ, cá hồi, cá mòi
• Hạt chia
• Hầu hết các loại hạt.

​

Nên kiêng gì khi bị tiểu đường thai kỳ?

Bên cạnh việc xác định thực phẩm tốt cho sức khỏe, phụ nữ tiểu đường trong thai kỳ cũng cần đặc biệt chú ý hạn chế hoặc loại bỏ khỏi thực đơn hằng ngày những thực phẩm có thể làm tăng đường huyết. Cụ thể:

Tránh thực phẩm chứa nhiều đường

Lượng đường trong máu tăng lên khi mọi người ăn thực phẩm có đường, đặc biệt là những loại được tinh luyện và chế biến. Phụ nữ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ nên tránh hoặc hạn chế thực phẩm có đường, càng nhiều càng tốt.

Thực phẩm có đường cần tránh bao gồm:

• Kẹo
• Bánh các loại, bánh quy
• Pudding
• Nước ngọt
• Tránh ăn nhiều tinh bột

Thực phẩm giàu tinh bột có chứa hàm lượng lớn carbohydrate. Khi ăn, cơ thể sẽ giải phóng hormone để chuyển hóa chúng thành glucose, làm tăng đường huyết nhanh chóng. Tuy nhiên, đây lại là nguồn cung cấp năng lượng chính để duy trì hoạt động cho cơ thể nên bạn không thể tránh tuyệt đối mà cần có biện pháp cắt giảm phù hợp. Một số loại thực phẩm giàu tinh bột phụ nữ bị tiểu đường thai kỳ nên kiêng ăn là:

• Khoai tây trắng
• Bánh mì trắng
• Gạo trắng
• Mì trắng. Chất béo bão hòa

Một số loại chất béo không bão hòa có trong thịt mỡ lợn, phủ tạng động vật, da động vật, kem tươi, dầu dừa… có thể là tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch nếu dùng nhiều. Do đó, phụ nữ đang trong thai kỳ cũng nên hạn chế chất béo từ những nguồn vừa liệt kê trên.

Duy trì chế độ ăn uống cân bằng và lành mạnh có thể giúp bạn kiểm soát triệu chứng của bệnh tiểu đường mà không cần đến thuốc. Tuy nhiên, nếu lượng đường huyết vẫn ở nồng độ cao kể cả khi đã kiểm soát đường nghiêm ngặt bằng chế độ ăn uống và tập luyện, lúc này bạn có thể cần dùng đến một số thuốc để khắc phục. Tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa để tư vấn loại thuốc phù hợp mà không gây ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé.

Trên đây là chế độ ăn của mẹ bầu bị bệnh tiểu đường thai kỳ. Song song với những chế độ ăn hợp lý, việc thường xuyên kiểm tra xét nghiệm tiểu đường thai kỳ là việc làm rất cần thiết để giúp mẹ bầu có thể tránh được những biến chứng nguy hiểm của bệnh tiểu đường thai kỳ.